Sinterklaas en de Indianen: verhalen van verzet tegen SUV’s

Door Niels - 05/03/2022

Op 6 december 2021 werden een aantal SUV-eigenaars in München wakker met een onaangename verrassing van de Sint. De banden van hun dikke, dure auto’s waren leeg gelaten. Onder de ruitenwissers vonden ze het volgende briefje:


Opgepast: platte banden!!!

Krampus heeft uw auto tijdelijk gedeactiveerd!!

Wij hebben de lucht uit één of meerdere banden van uw luxekar laten lopen.

Uw auto is te groot, te duur, en verbruikt te veel grondstoffen!

Bovendien werd hij onder neokoloniale en mensonterende arbeidsomstandigheden gebouwd.


Dat irriteert ons - genoeg is genoeg, ya basta!

Ook bij het parkeren neemt jouw kar te veel plaats in.

Plaats die we allemaal tekort komen.


En parkeer in het vervolg liefst helemaal niet meer op straat!

Krampus komt ieder jaar en staat er niet om bekend met de tijd aardiger te worden!


In de (Zuid-)Duitse folklore is Krampus een demon die met Sinterklaas op stap gaat en die de stoute kinderen straft, de figuur van Zwarte Piet is daar onbekend. De actie was het initiatief van een groep genaamd Aktion Krampus. Zij motiveren de actie als volgt:


“Sinterklaas heeft vroeger stormen bedwongen en mensen gered van hongersnood. In het licht van de steeds acutere klimaatcrisis en de politiek die bovenal het autokapitalisme dient, zien we geen andere uitweg: vervuilende CO2-machines moeten stilgelegd worden, om de klimaatopwarming tegen te houden en daarmee mensenlevens te redden.” Een ludieke actie met een ernstige boodschap dus.


De actie in München was een ware hit, en een golf van anti-SUV-verzet verspreidt zich momenteel doorheen Duitsland. Op nieuwjaarsochtend bleken in Berlijn de banden van heel wat SUV’s leeg te staan. De politie meldde dat minstens bij een tiental voertuigen vastgesteld kon worden dat het ging om “vandalisme wegens politieke redenen”, een andere bron claimt er 25 gesaboteerd te hebben. Hierbij moet nog opgemerkt worden dat het in alle gevallen ging om het leeglaten van de banden door de ventielen, niet door ze lek te prikken. Er is dus in wezen niets permanent beschadigd, en juristen zijn het er op basis van eerdere precedenten niet over eens of de activisten überhaupt vandalisme ten laste gelegd kan worden.


De activisten verspreidden achteraf volgende boodschap: “Voor de getroffen SUV-bestuurders zorgde de actie voor een onbeduidend verlies aan tijd en geld voor het wegslepen van hun auto en een metroticket. Voor de MAPA (Most Afflicted Peoples and Areas) betekent een vermindering van luxegoederen als SUV’s, jachten of privéjets een grotere overlevingskans”. Ook in de steden Leipzig en Dortmund kwam de Krampus langs bij SUV-eigenaars. Mobiliteit is een van de grote zorgenkinderen van het Duitse klimaatbeleid. Afgezien van het coronajaar 2020 daalden de emissies nooit, mede doordat auto’s nog steeds groter en zwaarder worden.


Deze acties kennen een precedent. Op een mooie zomernacht in juli 2007 kreeg Östermalm, een steenrijke buurt in centraal Stockholm, onverwacht bezoek. Na een urenlange strooptocht van een groepje Zweedse activisten (onder wie de filosoof Andreas Malm, zie Koelstof 3) stonden zestig SUV’s met leeggelopen banden op de stoep. Onder de ruitenwissers vond men het volgende briefje:


Wij hebben een of meerdere banden van uw SUV leeggelaten. Vat het niet persoonlijk op. Het is uw SUV die we niet leuk vinden. U bent zeker en vast op de hoogte van hoeveel brandstof hij opslurpt, daar hoeven we u niet over te verlichten. Maar wat u niet blijkt te weten, of niet van wakker te liggen, is dat alle brandstof die u verbrandt om met uw SUV te rijden op de straten van de stad verwoestende gevolgen heeft voor anderen.


De groep noemde zich de Asfaltsdjunelns Indianer (‘Indianen van de Asfaltjungle’). Samen met hun actie communiceerden ze via hun blog de volgende tips voor wie een gelijkaardige actie wil houden:


  1. Ga online op zoek naar populaire SUV-modellen.

  2. Draai de dop van het ventiel los.

  3. Binnenin het ventiel zit een pinnetje dat lucht laat ontsnappen als het ingedrukt wordt.

  4. Duw een klein hard object, een peperbol, rijstkorrel of kleine boon bijvoorbeeld tegen de pin en draai de dop er terug op.

  5. Laat een briefje achter om de eigenaar te verwittigen en permanente schade aan de wagen te vermijden.

  6. Vermijd voertuigen die gebruikt worden door wie ze echt nodig heeft: vakmensen, arbeiders, invaliden etc. Mik altijd op de SUV’s van de rijken: die dienen geen enkel praktisch nut, zeker niet in een stedelijke omgeving. Ze zijn een enorme bron van uitstoot en een gevaar voor andere weggebruikers, en dat enkel als statussymbool!


Snel verspreidde het verzet zich doorheen Stockholm, tot er soms wel 200 SUV’s in een nacht werden gesaboteerd. De reacties op deze actie waren fascinerend. Een aantal van de eigenaars reageerden met bedreigingen van extreme agressie. “Als ik jou in actie had gezien dan had ik je vermoord” luidde één van de anonieme reacties op de blog. Een andere vertelde dat “ik en vele anderen jullie op hetzelfde niveau als zelfmoordterroristen en pedofielen plaatsen. Ik zou nog liever hebben dat ze pedofielen vrij lieten en jullie in hun plaats in de cel gooiden.” Een tegengroep genaamd Cowboys van de Betonnen Jungle werd opgericht, vele mannen fantaseerden openlijk over hoe zij als “jagers en militairen” hun voertuigen zouden beschermen. Dit is opnieuw een interessante link tussen het gevoel van mannelijkheid en het bezit van een dikke auto.


De actie bleek wel een duidelijk effect te hebben. Tegen december 2007 hadden maar liefst 1500 SUV’s tijdelijk stil gestaan door sabotage. De verkoop van Volvo SUV’s nam na een eerdere stijging een scherpe duik van 27 procent in de tweede helft van dat jaar. Ook al pieterde het verzet uiteindelijk uit, laat dit succes een inspiratie zijn voor velen in de toekomst!


In februari 2022 breidde het verzet zich uit naar België, naar Gent om precies te zijn. Een tweehonderdtal auto’s werden besmeurd met ketchup. Flyers klaagden de toename in het aantal SUV’s op de weg aan als een gevaar voor andere weggebruikers, en een aanslag op de gezondheid van stadsbewoners en het klimaat. De reacties waren voorspelbaar. Oorverdovend gejammer van de eigenaars en verzuurde internetgebruikers, politici van allerlei pluimage die over elkaar struikelden om de actie zo snel en in zo hard mogelijke bewoording te veroordelen. Anno 2022 blijft alvast één ding duidelijk. Het verzet tegen SUV’s is hier om te blijven, maar we hebben nog een lange weg te gaan!


Documentatie:


Verhaal Östermalm: Andreas Malm


München: https://www.sueddeutsche.de/muenchen/muenchen-klimaaktivisten-suv-1.5481339

https://twitter.com/parents4future/status/1467805415647891456/photo/1