Editie 1 | juni 2021
Op 14 maart verzamelt een diverse groep advocaten te Leuven. Exact honderd mensen, gekleed in zwart-wit, nemen plaats op de anderhalve-meter-van-elkaar getekende kruizen op het Ladeuzeplein onder het motto “Iedereen advocaat voor het klimaat”. Een verbond van verschillende Leuvense klimaat organisaties, Greenpeace, Students for climate, Youth for climate, Green Office KU Leuven en Extinction Rebellion, zette deze actie op poten om hun steun te betuigen aan de aanklagers in de Klimaatzaak. Op deze manier willen ze de politiek nog maar eens wijzen op hun plicht om de aankomende klimaatcatastrofe als niet af te wenden, dan wel zo veel mogelijk af te zwakken. Dat is ook de reden waarom Lotte (12) er vandaag bij is: “Als we nu niks aan het klimaat doen dan gaan we het in de volgende jaren niet meer redden. Ik vind dat we een toekomst nodig hebben”.
De klimaatcrisis aanpakken veronderstelt altijd concrete acties. Grote en kleine acties: van deelnemen aan betogingen tegen een bepaald beleid van grote organisaties, tot ingrijpen in je dagelijks leven zoals het mijden van vlees en lange vliegreizen. Zulke acties vragen een beetje moed - ze zijn niet vanzelfsprekend. Want met zulke acties ga je vaak in tegen een bepaalde mainstream en daarbij vragen wij ons vaak af: waarom eigenlijk? Wij klimaatactivisten, groot en klein, zijn dus vaak op zoek naar dingen die ons motiveren om concrete klimaatacties te ondernemen. We zijn steeds op zoek naar krachtige verhalen die een antwoord bieden op de vraag waarom we klimaatactie ondernemen. In deze tekst pleit ik voor een bepaalde vorm van zulke verhalen: laat deze vooral bovenindividueel zijn!
Divestering, stoppen met investeren, is een van de meest doeltreffende instrumenten die een activist tot hun beschikking heeft. Wanneer bedrijven en overheden onder druk van activisten en burgers hun investeringen in fossiele brandstoffen en andere vervuilende activiteiten stopzetten heeft dat meteen een tastbaar effect. Wereldwijd worden er duizelingwekkende bedragen gedivesteerd, maar er is nog een lange weg te gaan. Wat is divestering, waar komt het vandaan, en hoe begin je er zelf aan?
Matthias en Elias
Bij Koelstof moedigen we elke vorm van milieuactivisme erg aan. On est plus chaud que le climat! We willen milieuactivisme ook heel toegankelijker maken! Daarom maakten we dit overzicht. Klaar om te beginnen als activist? Gelukkig zijn er in België tal van schitterende organisaties actief waar je al je activistische goesting kwijt kan. Ze staan allemaal te popelen om je te mogen ontvangen. We stellen ze graag aan je voor - en kiezen maar!
Anna Brys
Klimaatopwarming beïnvloedt zowat alle aspecten van onze samenleving en zal ons ‘samen leven’ meer en meer gaan bepalen. Op dit moment buigt de Belgische rechter zich over één van de meest opmerkelijke rechtszaken van de laatste jaren, namelijk de Belgische Klimaatzaak. Het is voor de eerste keer in België dat deze problematiek voor de rechtbank is gekomen. Deze première kan mogelijks belangrijke gevolgen hebben voor het politieke beleid rond klimaatopwarming en voor onze samenleving. Via deze rechtszaak zal klimaatopwarming ook het Belgische recht kunnen beïnvloeden. Maar om dit te begrijpen moeten we even terugspoelen naar 2014...
31 Maart was de warmste sinds het begin van de metingen. Het zoveelste warmterecord gesneuveld. Met de ramen open nemen mijn broer en ik deel aan de laatste briefing voor de actiedag. Er moeten nog enkele belangrijke knopen worden doorgehakt. De boot of de klimmers? Wat als er bij aankomst al een klein legertje agenten klaar staat? Wat is ons plan B? En ons plan C? We sluiten de zoomvergadering af. “No way dat we morgen tot bij het target geraken” zeggen we tegen elkaar. De volgende ochtend nemen we dan ook geen lunchpakket mee, hoogstens een drinkbus en wat chocolade. We zitten al in de cel voordat we honger zullen krijgen, dachten we.
Welkom bij het poëziehoekje! Wie dacht hier even gezellig op adem te kunnen komen, is eraan voor de moeite, want voor deze eerste editie heb ik twee gedichten gekozen van de experimentele dichter en professionele relschopper Ben Klein, vermoedelijk geboren in Antwerpen in het jaar 1928. In 1973 brengt Ben Klein de bundel Een horloge dat naar munt smaakt en anijs uit. Een van de hoofdstukken, getiteld Het landschap versteent zonder bomen, bevat gedichten die expliciet ontbossing, landschapsvervlakking en milieuvervuiling aanklagen. Dit is niet verwonderlijk, want in de jaren 70 kwamen deze onderwerpen, door de oprukkende industrialisatie en ontreiniging van Vlaanderen, voor het eerst hoog op de activistische en politieke agenda te staan.
Valentijn
De klimaatverandering is het publieke debat binnengekomen als een fenomeen dat er bovenop komt, naast onder meer de explosie van sociale ongelijkheden, migratie en uitbuiting. Het komt velen onder ons voor als iets waarvoor we moeten compenseren: er kan water bij in de emmer als er ergens anders water wordt uitgelaten. Een recent voorbeeld van deze manier van politiek denken is de pijpleiding voor petroleum tussen de Antwerpse haven en het Ruhrgebied in Duitsland. We kunnen petroleum massaal exporteren als we daarmee vrachtwagens van de autostrade halen. Het wordt echter steeds duidelijker dat het klimaatvraagstuk er niet bovenop komt, maar dat het al ongeveer 50 jaar de voornaamste politieke standpunten verklaart.